Op uitnodiging van het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking sprak ik met een aantal ambassadeurs tijdens de Ambassadeursconferentie 2014.

De minister gaat vanaf 2016 in zogeheten strategische partnerschappen maatschappelijke organisaties een “prominentere rol” in het buitenlands beleid toebedelen. Maatschappelijke organisaties zijn volgens Ploumen de ogen en oren in een land. Ik zeg: no arguing there.

In haar welkomstwoord refereert zij aan de mensenrechten die volgens de regering prominent moeten figureren. “In veel landen worden de mensenrechten geschonden. Wij willen samenwerken met organisaties die die schendingen identificeren, maar ook werken aan het versterken van de rechten van mensen in een land als Oeganda, Rwanda, Burundi en andere landen”, aldus Ploumen.

ICCO’S VOELSPRIETEN

Met 7 regiokantoren verspreid over Afrika, Azië en Latijns-Amerika heeft ICCO aardig wat voelsprieten. Om precies te zijn in 44 landen. We hebben een regionaal kantoor in Pretoria, dat vanuit daar programma’s initieert, fondsen beheert, monitort en evalueert en lokale maatschappelijke organisaties en andere actoren bij elkaar brengt in Zuid-Afrika en omringende landen. Ik sprak daarom met de ambassadeur van Zuid-Afrika, André Haspels. We hebben al een goede samenwerking met de ambassade bijvoorbeeld in de waardeketen rondom groente en fruit. Daar waar we elkaar kunnen versterken, zijn de lijnen kort. Dat beaamt de ambassadeur.

AL 40 JAAR IN ZUID-AFRIKA ACTIEF

ICCO werkt zo’n 40 jaar aan capaciteitsopbouw van maatschappelijke organisaties in Zuid-Afrika, vooral op het terrein van landrechten, toegang van boeren tot markten, vredesopbouw en Sexuele Reproductieve Rechten en Gezondheid. Is altijd alles succesvol wat we daar doen? Nee, de praktijk is weerbarstig. Zo blijft het een uitdaging om kleine producenten goede toegang tot de markt te verschaffen, of te zorgen dat mensenrechten worden gerespecteerd in een toeleveringsketen en bedrijven en overheden hun verantwoordelijkheid nemen conform de UN Guiding Principles on Business and Human Rights. Daar gaan we de komende jaren extra hard aan trekken,  door onder meer met Zuid-Afrikaanse bedrijven samen te werken aan hun eigen CSR- strategieën, waar bedrijfsvoering op een eerlijke, duurzame en inclusieve manier gevoerd wordt.

We gaan ook in samenwerking met IDH en supermarkten in Zuid-Afrika een programma ontwikkelen  om de nieuwe Zuid-Afrikaanse standaard voor fruit (SIZA) te implementeren. Deze standaard beoogt betere arbeidsomstandigheden voor boeren en werknemers in de sector te garanderen. En samen met de AH Foundation in Zuid-Afrika betrekken we kleine boeren bij de toelevering van fruit naar Albert Heijn.

MET ELKAAR IN CONTACT BLIJVEN

Het effectief en duurzaam laten werken van partnerschappen, of het nu tussen ngo’s, en/of met bedrijven, overheden of kennisinstituten is, is complex. In essentie draait het allemaal om het in contact blijven met elkaar, zodat je weet wat je aan elkaar hebt en op het juiste moment samen kunt optrekken. ICCO heeft geïnvesteerd in een goede relatie met de ambassade in Zuid-Afrika. Dat hebben we gedaan door de ambassade te informeren over het werk van onze partners en de rol die we zelf spelen, de ambassade te betrekken bij programma’s die we ondersteunen, en elkaar toegang te geven tot elkaars netwerken. Hoe meer je samenwerkt, hoe meer je op elkaar ingespeeld raakt. Vertrouwen is daarbij het sleutelwoord en natuurlijk weet je pas echt wat je aan elkaar hebt als je ook beschikt over een track record. ICCO is voor de Nederlandse overheid altijd een belangrijke partner geweest in de internationale arena.

DE SITUATIE OP DE GROND

En wat heeft de ambassade dan aan ICCO? Dankzij ons uitgebreide netwerk in Zuid-Afrika kunnen we ‘de situatie op de grond’ -dus de impact van armoede en onrecht op het alledaagse leven van mensen- nauwkeurig in kaart brengen. Dat is waardevolle informatie die wijzelf – samen met onze lokale partners- o.a. benutten in het bepleiten van betere leef-  en arbeidsomstandigheden voor bijvoorbeeld de kleinschalige boeren en arbeiders op de grote farms. En de ambassade? Die brengt ontwikkelingsorganisaties, lokale ministeries en bedrijfsleven bij elkaar om samen actief te werken aan een eerlijke economie. De ambassade speelt dus een belangrijke rol van intermediair.

VERTROUWEN IS SLEUTEL

Kort zijn de speed dates met de ambassadeurs natuurlijk wel tijdens zo’n ambassadeursconferentie, maar het belangrijkste is dat ik nut en noodzaak van maatschappelijke organisaties  heb kunnen benadrukken. Juist door onze verschillende rollen en netwerken kunnen we complementair zijn en elkaar versterken en zelfs synergie creëren. In onze meerjarenstrategie ‘Towards a just and dignified world’ kun je meer lezen over de prioriteiten die we de komende jaren stellen.